صوت داوود

سلام

در جواب آقامحمدرضا وبا کسب اجازه از مدیر محترم سایت:

بعید می دونم اختلاف قرائت قران خیلی با شیعه و سنی بودن ارتباط تنگاتنگی داشته باشه. در میان فقهای معاصر نه تنها مرجعی از شیعه از اختلاف خوانی نهی نکرده، بلکه مقام معظم رهبری هم تا جایی که من می دونم در دیدار با قاریان گاهی اون ها رو تشویق به اختلاف قرائت خوندن هم کرده اند. 

http://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/06/22/132749/قرائت-قاریان-ایرانی-ابزار-مواجهه-با-تبلیغات-وهابیت-ماجرای-رأی-اول-آفریقایی-ها-به-قاریان-ایرانی

حتی خود اهل سنت و یا افرادی هم که در مجلس تلاوت هستند لزوما به این اختلاف قرائات مسلط نیستند. مثلا شما می بینید در مصاحبه ی تصویری استاد مجری برنامه از فلسفه ی این 

اختلاف قرائت ها از استاد سوال می کنه!!! 

شاید سرّ مشعوف شدن جمعیت هنگامی که قاری آیه رو به اختلاف قرائت می خونه  به کارگیری این فن برای ترسیم و تاکید محتوای آیه باشه. مثلا در سوره یوسف که استاد به 4 روایت جمله ی (( و قالت هیت لک))  رو تلاوت می کنه، این هنرمندی بی نظیر استاد در به ترسیم کشیدن فضایی که حضرت یوسف (ع) درش قرار گرفته بود هست و لذا بعد که ((قال معاذالله)) رو می خونه می بینید چطور جمعیت منفجر می شه. این هیجان برای صرفا به 4 روایت خوندن نیست. بلکه استاد از این فن استفاده می کنه و چهار بار جمله ی زلیخا رو تکرار می کنه تا اوج معصومیت حضرت یوسف رو نشون بده با اون ((قال معاذالله)) بعدش. درهر صورت اون تلاوت ستاره درخشانی در آسمان تلاوت های جاودان استاد هست که در آیه به آیه و کلمه به کلمش حرف هست. توصیه می کنم اون تلاوت رو به این دید گوش جان بسپرید و توجه کنید به چه زیبایی استاد از ابتدا تا انتها داستان یوسف (ع) رو برای مستمع روایت می کنه و به تصویر می کشه

…..

اما در مورد قرائت ها: 

قراء هفت گانه این افراد هستند:

عاصم-نافع-حمزه-ابوعمرو-ابن عامر-ابن کثیر-کسایی

این قراء مورد تایید شیعه می باشند. از این قراء به عنوان مثال حمزه کوفی شاگرد امام صادق (ع) بوده است.

از هر قاری دو راوی هست که می شه 14روایت

حفص و ورش و حمزه ترتیب معمول استفاده، خصوصا در سه بارخوانی های استاد عبدالباسط هست. اما استاد و سایر قراء به کرات از قرائت های غیر این سه تا هم استفاده می کنند. به عنوان مثال:

1-

ادغام دو حرف شبیه هم که در کنار هم قرار دارند مربوط به قرائت ابوعمرو هست. به عنوان نمونه مرتبه سوم تلاوت آیه ی ((وسیق الذین اتقوا....)) در تلاوت زمر تکویر استاد به این قرائت هست. اون جا دو تا ادغام هست: ((الی الجنة زمرا)) و  ((و قال لهم ))

2- 

کشیده خواندن کسره ی کوتاه در حروفی مثل ((فیه،...)) ضمه ی کوتاه مثل ((جعلناه..))  و خوندن اون ها به صورت ((فیهی،جعلناهو،...)) مربوط به قرائت ابن کثیر هست. مثلا مرتبه سوم تلاوت آیه ی ((ان الذین کفروا و یصدون عن سبیل الله... )) در اون تلاوت بهشتی حج بلد استاد به این قرائت خونده شده.

3- 

قرائت با کسره ی تای تانیث ماقبل مفتوح مثل خواندن ((الحاقة)) به صورت ((الحاقیة)) مربوط به قرائت کسایی هست.

4-

 قرائت کلمه ی إبراهیم به صورت إبراهام از ابن عامر هست.

و این قرائات به وفور در تلاوت های اساتید استفاده می شه.

در مورد منبع جهت یادگیری هم شاید بشه کتاب ((تهذیب القرائه)) استاد پورفرزیب مولایی رو نام برد و یا کتاب ((قرائت امام نافع به روایت قالون و ورش (روش شاطبیه))) برای یادگیری قرائت ورش.

بعد از این توضیحات نکته مهمی که باید ذکر بشه اینه که اون چیزی که فراگیری اختلاف قرائات رو خیلی مشکل می کنه قواعد متفاوت تجویدی قرائت های مختلف به همراه فرش الحروف خاص خودشون هست. مثلا این موردی که شما اشاره کردید ((جاء رو جیء می خونه)) این یک قاعده کلی قرائت حمزه هست که در سراسر قران  جاء، شاء، … رو جیء، شیء، خونده. این ها قاعده تجویدی هست و باید یادگیری بشه. علاوه بر این قواعد، فرش الحروف هم هست که برای قرائت های مختلف فرق می کنه. یه مثال سادش مالک یوم الدین هست که این جا کلمه ی مالک رو فقط عاصم و کسایی به این شکل خونده اند و سایر قراء بلا استثنا همگی ((ملک )) خونده اند. یادگیری فرش الحروف قرائات کار ساده ای نیست. چون این موارد حفظی هستند و آموختنی نیستند. باید کلمه به کلمه موارد اختلاف خوانی رو در کل قران برای هر قرائتی که فراگیری می شه حفظ کرد و به خاطر سپرد تا در صورت اختلاف خواندن خدای نکرده تحریفی صورت نگیره و قرائت کامل منطبق با قراءت قاری مشخصی باشه.

…..

در میان قاریان عصر طلایی مصر البته استاد عبدالباسط  از اون هایی هست که اهتمام ویژه ای به قرائت حفص داره و عموما جایی اگه اختلاف قرائت می خونه اول همون آیه رو به روایت حفص خونده و بعد به روایت های دیگه می خونه. البته تلاوت های نادری از استاد هست که بخش اعظمی از تلاوت به روایت ورش هست که از جمله اون ها می شه به همین شاهکارمعروف سوره یوسف اشاره کرد، اما به هرحال این قبیل تلاوت ها از استاد خیلی به ندرت یافت می شه. در حالی که در قرائت برخی  اساتید دیگر مثل مصطفی اسماعیل اختلاف خونی به وفور موج می زنه و مبنا گاهی اصلا حفص نیست!

ما در همین ایران خودمون هم قاریان و حافظانی داریم که اختلاف قرائت هم کار کرده اند. مثلا نمونش استاد حسنی حافظ کل قران مشهدی هست که به سه قرائت حفص و ورش و حمزه قران رو حفظ هست. از میان قاریان هم که استاد شاکرنژاد باید معرف حضور باشه احتمالا که اختلاف خونی زیاد می کنه.

…..

در پایان به عنوان نظر شخصی خودم باید بگم اختلاف قرائت خونی برای کسی که قرائت قرآن رو به صورت فنی دنبال نکرده فضیلتی محسوب نمیشه. اون روزی که پیامبر اکرم (ص) می فرمایند((یارب ان قومی اتخذوا هذاالقران مهجورا)) خطاب حضرت من نوعی هم هستم که به جای صرف وقتم به آشنایی با معارف قران و بهره مندی معنوی، علاقه مند به یادگیری طرق مختلف صرفا خوندن قرآن بودم. متاسفانه گاهی اوقات در جامعه قرانی هم دیده می شه قاریان پی گیری می کنن چه طور یاد بگیریم اختلاف ها رو، اما اهتمام چندانی به فراگیری تفسیر و یادگیری معارف قرانی ندارند.

حافظا می خور و رندی کن و خوش باش ولی

دام تزویر مکن چون دگران قرآن را